Page 15 - SBiF_Seminarium1
P. 15
SZKOŁA BANKOWOŚCI I FINANSÓW - SEMINARIUM I 15
w tym m.in. sprzedaż zagranicznych filii. Przy istotnej obecności inwestorów zagranicznych Początkowe problemy z wdrażaniem zasad funkcjonowania gospodarki rynkowej miały swoje
w polskim systemie bankowym, którzy mieli kłopoty ze swoimi centralami, pojawił się silny odzwierciedlenie w sektorze bankowym. Zwłaszcza dotyczyły one narastającej skali złych
impuls zmian strukturalnych (własnościowych). Właściciele podejmowali decyzje o zbyciu długów. Pojawiła się konieczność działań restrukturyzacyjnych, które wiązały się z rozwojem
banków w Polsce (i faktycznie to robili: grecki Eurobank, KBC, Fortis, AIB, AIG, i nabieraniem doświadczenia przez nadzór bankowy. Początkowo ulokowany był
UniCredit), a także zadeklarowali taki zamiar (który praktycznie się nie ziścił: portugalskie w strukturach NBP (GINB) ze zwierzchnictwem kierownictwa banku centralnego. Wraz
Millennium BCP) oraz decydowali się na utrzymanie obecności na polskim rynku z reformą tego ostatniego w 1997 r. powstało ciało kolegialne pod przewodnictwem prezesa
(Commerzbank, ING, BNP Paribas, Deutsche Bank). Jednakże ich funkcjonowanie i postawy NBP – Komisja Nadzoru Bankowego. Istotna zmiana nastąpiła w 2006 r., kiedy to powołano
zmieniły się dość mocno. Przede wszystkim dotyczyło to stosunku do ryzyka i poważnego zintegrowany nadzór nad rynkiem finansowym – Komisję Nadzoru Finansowego.
ograniczenia apetytu na jego podejmowanie. Zaowocowało to ograniczaniem ryzyka. Konserwatywny i restrykcyjny nadzór w Polsce w dużym stopniu przyczynił się do
Częściowo lukę rynkową zajęły banki z polskim kapitałem. W tej dziedzinie zaktywizowała utrzymania dobrej kondycji sektora bankowego, nawet w okresie kryzysu finansowego.
się spółdzielczość, a także PKO BP SA. Niestety w późniejszym czasie nie zawsze te decyzje Sytuacja ta miała i nadal ma niebagatelne znaczenie zarówno dla wizerunku polskiego sektora
okazały się trafne i banki spółdzielcze odnotowały wyraźny wzrost kredytów nieregularnych. bankowego wśród klientów, jak i zewnętrznych obserwatorów. Dla zachowania
bezpieczeństwa systemowego w 2008 r. utworzono Komitet Stabilności Finansowej (KSF)
6 Instytucjonalny rozwój sektora bankowego po 1989 r. w celu wspierania i utrzymania stabilności krajowego systemu finansowego. W 2015 r.
ustawa o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu
Zmiany zapoczątkowane na przełomie lat 80. i 90. dotyczyły zarówno transformacji kryzysowym rozszerzyła instytucjonalną ochronę w tym zakresie. W KSF reprezentowane są
polskiej bankowości centralnej, jak i komercyjnej. cztery główne instytucje sieci bezpieczeństwa finansowego, tj. NBP, KNF, Ministerstwo
Finansów oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG). Geneza tego ostatniego sięga 1994 r.
6.1 Bankowość centralna i sieć bezpieczeństwa systemu finansowego W okolicznościach gdy banki przeżywały głębokie trudności z portfelem złych kredytów,
kluczowym problemem stało się bezpieczeństwo zgromadzonych w nich depozytów. Stąd też
Od 1989 r. system bankowy w Polsce zaczął kształtować się w sposób typowy dla
priorytetowego znaczenia nabrało wprowadzenie odpowiedniego systemu ochrony
gospodarek rynkowych, tj. dwuszczeblowy z Narodowym Bankiem Polskim jako bankiem
deponentów. Powstał BFG – jeden z najlepiej zorganizowanych i funkcjonujących systemów
centralnym i nadzorowanymi przez niego (za pośrednictwem Generalnego Inspektoratu
gwarantowania depozytów w Europie. Od 2016 r. stał się także instytucją odpowiedzialną za
Nadzoru Bankowego – GINB) bankami komercyjnymi i spółdzielczymi. W kolejnych latach
procesy uporządkowanej restrukturyzacji lub likwidacji banków. Należy jednak wspomnieć,
zmieniały się warunki funkcjonowania NBP, które w korespondencji z całym procesem że BFG już od 1998 r. włączył się w procesy naprawcze i konsolidacyjne w sektorze
9
transformacji ustrojowej można podzielić na następujące okresy :
bankowym. W odniesieniu do konieczności wypłaty gwarantowanych depozytów bankowych
1) początki transformacji (1989–1991),
(obecnie do poziomu równowartości 100 tys. euro), poważniejsze znaczenie miała upadłość
2) dojrzewanie gospodarki rynkowej (1992–1997),
Banku Staropolskiego S.A. w 2000 r. Następny wstrząs nastąpił w 2014 r. po objęciu
3) etap wdrażania strategii bezpośredniego celu inflacyjnego (1998–2003),
gwarancjami BFG depozytów zgromadzonych w SKOK-ach. Niestety 2015 r. zapisał się
4) członkostwo w Unii Europejskiej i okres boomu gospodarczego (2004–2007/8),
kolejną upadłością, tym razem największego banku spółdzielczego SK Banku.
5) światowy kryzys finansowy i konsekwencje pokryzysowe (2008–2009/10),
6) okres niskich i ujemnych stóp procentowych (od 2009/10 r.)
9 G. Wójtowicz, Narodowy Bank Polski w okresie transformacji, [w:] R. Kokoszczyński, B. Pietrzak (red.),
Bankowość centralna od A do Z, NBP, Warszawa 2008, s. 128.